تیرچه پیش تنیده یک نوع تیرچه بتنی است که با استفاده از تکنیک پیش‌تنیدگی طراحی و ساخته می‌شود. در این نوع تیرچه، میلگردهای فولادی با تنش تسلیمی بالا درون بتن قرار گرفته و قبل از بارگذاری نهایی، تحت کشش قرار می‌گیرند. این کار باعث می‌شود که با ایجاد تنش‌های فشاری به بتن، تیرچه پیش‌تنیده بتواند بارهای بیشتری را تحمل کند و مقاومت کششی آن افزایش یابد.
انواع تیرچه‌های پیش تنیده
تیرچه‌های پیش تنیده به طور کلی در متراژهای مختلفی تولید می‌شوند و از نظر نوع خاصی تقسیم‌بندی نمی‌شوند، اما نیروی پیش‌تنیدگی در آن‌ها به دو صورت زیر اعمال می‌گردد:
1- پیش تنیده پیش کشیده
- در این روش، قبل از بتن‌ریزی، مفتول‌ها در موقعیت خود قرار داده می‌شوند و با استفاده از جک‌های هیدرولیکی تحت کشش قرار می‌گیرند.
- پس از آن، بتن‌ریزی انجام می‌شود و زمانی که بتن به مقاومت مطلوب خود رسید، مفتول‌ها رها می‌شوند.
- این روش به‌ویژه برای تولید تیرچه‌های بتنی پیش‌ساخته رایج است.
2- پیش تنیده پس کشیده
در این روش، مفتول‌ها در جای خود قرار داده می‌شوند و پس از بتن‌ریزی، وقتی که بتن به حداقل 70 درصد از مقاومت خود رسید، مفتول‌ها کشیده می‌شوند.
برای ایجاد نیروی پیش‌تنیدگی در این روش، از غلاف استفاده می‌شود و پس از کشش، داخل غلاف گروت تزریق می‌شود تا فولاد و بتن یکپارچه عمل کنند.
باید توجه داشت که برخی افراد به این روش، "پس تنیده" نیز می‌گویند که نادرست است؛ زیرا پس تنیدگی به معنای کشش کابل‌ها پس از بارگذاری است که می‌تواند باعث ترک خوردن بتن شود.
ساخت تیرچه پیش تنیده
برای ساخت تیرچه پیش تنیده از مفتول‌های سیمی با قطر 5 میلی‌متر استفاده می‌شود. چندین مفتول کنار هم تشکیل استرند را می‌دهند و از ترکیب استرندها، کابل‌هایی ایجاد می‌شود که در تیرها و سقف‌ها به کار می‌روند. نیروی پیش‌تنیدگی در بتن تیرچه از طریق کشش 65 درصدی مفتول‌ها پیش از بتن‌ریزی ایجاد می‌شود و با گیرش بتن، نیرو به حالت فشار در می‌آید. تیرچه‌های پیش تنیده به دلیل توانایی‌شان در تحمل بارهای زیاد و کاهش ترک‌های بتن، به عنوان یکی از انتخاب‌های مناسب در پروژه‌های عمرانی شناخته می‌شوند.
منبع: سایت اکادمی عمران